.

.

.

گفتار اندر خواب دیدن ضحاک   چُن از روزگارش چهل سال ماند   نگر تا به سربَرْش یزدان چه راند     در ایوان شاهی شبی دیر یاز   به خواب اندرون بود با ارنواز     چُنان دید کز کاخ شاهنشهان   سه جنگی پدید آمدی ناگهان   45 دو مهتر یکی کهتر اندر میان   به بالای سرو و به فرّ کیان     کمر بستن و رفتن شاهوار   به چنگ اندرون گرزه ی گاوسار     دمان پیش ضحّاک رفتی به جنگ   زدی بر سرش گرزه ی گاورنگ     یکایک همین گُردِ کهتر بسال   ز سر تا به پایش کشیدی دوال     بدان زه به دستش ببستی چو سنگ   نِهادی به گردن بَرَش پلهنگ   50 همی تاختی تا دماوند کوه   کَشان و دوان از پس اندر گروه     بپیچید ضحّاک بیدادگر   بدرّیدَش از هول گفتی جگر     یکی بانگ برزد به خواب اندرون   که لرزان شد آن خانه ی بیستون     بجَستند خورشید رویان ز جای   از آن غلغل نامور کدخدای     چُنین گفت ضحّاک را ارنواز   که شاها نگویی چه بودت براز ؟   55 که خفته بآرام در خان خویش   بدینسان بترسیدی از جان خویش     زَمین هفت کشور به فرمان تُست   دد و دیو و مردم نگهبان تُست     به خورشید رویانْ سپهدار گفت   که چونین شِگِفتی نماند نِهفت     که این داستان گر ز من بشنوید   شوَدْتان دل از جان من ناامید     به شاه جهان گفت پس ارنواز   که بر ما بباید گشادنْت راز   60 توانیم کردن مگر چاره یی   که بی چاره یی نیست پتیاره یی     سپهبد گشاد آن نِهان از نهفت   همه خواب یک یک بدیشان بگفت     چُنین گفت با نامور ماه روی   که مگذار تن را ره چاره چوی     نگین زمانه سر تخت تُست   جهان روشن از نامور بخت تُست     تو داری جهان زیر انگشتری   دد و مردم و دیو و مرغ و پری   65 ز هر کشوری گرد کن مهتران   ز اخترشناسان و افسونگران     سَخُن سربسر مهتران را بگوی   پژوهش کن و راستی بازجوی     نگه کن که هوش تو بر دست کیست   ز مردم شمار ، ار ز دیو و پریست     چو دانسته شد چاره ساز آن زمان   به خیره مترس از بدِ بدگمان     شه بَر منش را خوش آمد سَخُن   که آن سرو پروین رخ افگند بن   70 جهان از شب تیره چون پرّ زاغ   همانگه سر از کوه برزد چراغ     تو گفتی که بر گشور لاژورد   بگسترد خورشید یاقوت زرد     سپهبد هرآنجا که بُد موبدی   سَخُن دان و بیداردل بخردی     ز کشور بنزدیک خویش آورید   بگفت آن جگر خسته ، خوابی که دید     نِهانی سَخُن کردشان خواستار   ز نیک و بد و گردش روزگار   75 که بر من زمانه کی آید بسر   کرا باشد این تاج و تخت و کمر     گر این راز با من بباید گشاد   وُ گر سر به خواری بباید نِهاد     لب موبدان خشک و رخساره تر   زبان پر ز گفتار یک با دگر     که گر بودنی بازگوییم راست   به جان است پَیکار و جان بی بهاست     وُ گر نشنود بودنی ها درست   بباید همیدون ز جان دست شست   80 سه روز اندر آن کار شد روزگار   سَخُن کس نیارست کرد آشکار     به روز چهارم برآشفت شاه   بران موبدان نُماینده راه     که گر زنده تان دار باید بسود   وُ گر بودنی ها بباید نُمود     همه موبدان سرفگنده نگون   پر از هول دل ، دیدگان پر ز خون     از آن نامداران بسیار هوش   یکی بود بینادل و تیزکوش   85 خردمند و بیدار و زیرک به نام   کزان موبدان او زدی پیش گام     دلش تنگ تر گشت و ناباک شد   گشاده زبان پیش ضحّاک شد     بدو گفت پردخته کن سر ز باد   که جز مرگ را کس ز مادر نزاد     جهاندار پیش از تو بسیار بود   که تخت مِهی را سَزاوار بود     فراوان غم و شادمانی شُمُرد   برفت و جهان دیگری را سِپُرد   90 اگر باره ی آهنینی بپای   سپهرت بساید نمانی بجای     کسی را بود زین سپس تخت تو   به خاک اندرآرد سرِ بخت تو     کجا نام او آفْریدون بود   زمین را سپهر همایون بود     هنوز آن سپهبد ز مادر نزاد   نیامد گه پرسش و سردباد     چُنو او زاید از مادر پرهنر   بسان درختی شود بارور   95 به مردی رسد برکشد سر به ماه   کمر جوید و تاج و تخت و کلاه     به بالا شود چون یکی سرو بُرز   به گردن برآرد ز پولاد گرز     زند بر سرت گرزه ی گاوروی   ببنددْت وُ آرد از ایوان به کوی     بدو گفت ضحّاک ناپاک دین   چرا بندَدَم چیست از منْش کین     دلاور بدو گفت : اگر بخردی   کسی بی بهانه نسازد بدی   100 برآید بدست تو هوش پدرْش   از آن درد گردد پر از کینه سرْش     یکی گاو بَرمایه خواهد بُدَن   جهانجوی را دایه خواهد بُدن     تبه گردد آن هم بدست تو بر   بدین کین کَشد گرزه ی گاوسر     چو بشنید ضحّاک بگشاد گوش   ز تخت اندر افتاد و زو رفت هوش     گرانمایه از پیش تخت بلند   بتابید روی از نِهیب گزند   105 چو آمد دل تاجور باز جای   به تخت کَیان اندرآورد پای     نشان فِرِیدون به گِرد جهان   همی بازجست آشکار و نِهان     نه آرام بودش نه خواب و نه خُورد   شده روز روشن برو لاژورد